Zwemmen

Tiago Gomes

Braziliaans/Brabants zwemtalent droomt van Oranje

Vanuit zijn slaapkamer in Eindhoven staat de 17-jarige Tiago Fonseca Gomes ons te woord. Hij neemt ons mee naar december 2019, toen hij samen met zijn ouders en twee broertjes op het vliegtuig naar Nederland stapte vanwege het werk van zijn vader. Huis, familie en vrienden in Rio de Janeiro achterlatend om hier een nieuw bestaan op te bouwen. “Ik weet het nog goed, het was een paar dagen voor kerst en vreselijk koud,” lacht hij. “Van bijna 30 graden naar min 5, ik wist niet wat ik meemaakte! Inmiddels ben ik wat meer gewend aan het weer hier, maar ik kan het nog steeds niet geloven dat mijn vrienden in de winter gewoon zonder handschoenen op de fiets stappen.”

Hoewel zijn wieg in Brasília staat, de hoofdstad van Brazilië, groeit het zwemtalent op in het bruisende Rio de Janeiro. “Mijn broers en ik moesten van onze moeder al op jonge leeftijd Iets vinden waar we onze energie in kwijt konden. Daarom startte ik op mijn derde al met zwemmen. De eerste jaren puur voor mijn plezier. Op mijn achtste begon ik – aangestoken door het enthousiasme van een klasgenoot – met wedstrijdzwemmen. Ik bleek aanleg te hebben, want op mijn allereerste wedstrijd ooit werd ik gelijk tweede. Ik kreeg de smaak te pakken en al snel trainde ik elke dag. Het viel niet mee om als klein jochie zo weinig tijd voor mijn vrienden te hebben, maar diep van binnen wist ik toen al dat ik van routine houd.” 

Hard work pays off 
Ook Tiago’s jongste broertje is altijd blijven zwemmen. “Hij zwemt nu bij PSV en behoort tot de top 20 van de Nederlandse jeugd. Mijn oudere broer heeft zich vol op zijn studie gestort. Daar wil hij de allerbeste in zijn. Ik heb dat met wedstrijdzwemmen. Ik blijf mezelf uitdagen om beter te worden. ‘Hard work pays off’, dat is mijn motto. Ik wil elke dag weer het beste uit mezelf halen.” 

Dat dat aardig lukt, blijkt wel uit de glansrijke carrière die Tiago in korte tijd in Nederland wist op te bouwen. Het eerste jaar – hij was toen 12 – zwom hij voor PSV, maar al na 6 maanden veroverde hij een plek bij OC Eindhoven. Daar trainde hij 2 jaar lang onder leiding van Geert Janssen. Alhoewel hij zich sindsdien voor vrijwel alle internationale toernooien weet te kwalificeren, blijkt een kwalificatie toch vaak het hoogst haalbare. Vanwege zijn Braziliaanse nationaliteit mag hij met de wedstrijd zelf niet meedoen en blijft het dus bij een kwalificatie.  

Tiago Paul Raats 206816
Tiago Paul Raats
Tiago Paul Raats 206806
Tiago Paul Raats 106831
Tiago Paul Raats 206789
“‘Hard work pays off’, dat is mijn motto. Ik wil elke dag weer het beste uit mezelf halen.”

Groot dromen 
“De eerste keer dat me dat overkwam, was ik mega chagrijnig. Ik zag het nut van al dat trainen niet meer in en ik was hartstikke ongemotiveerd. Gelukkig wist ik dat na verloop van tijd om te buigen naar iets positiefs. Ik train nu extra hard omdat ik per se wil laten zien wat ik in huis heb. Dat doe ik op NK’s en soms reis ik naar Brazilië om daar een wedstrijd te zwemmen. In de zomer van 2024 ben ik bij HPC Eindhoven begonnen. Geweldig, want hier train ik met mensen die net zo groot dromen als ikzelf. Aankomende zomer staat het EJK in Samorin, Slowakije op het programma. Als het goed is heb ik dan mijn paspoort binnen en kan ik onder de Nederlandse vlag zwemmen. Tijd om te laten zien waar ik al die tijd zo hard voor gewerkt heb!” 

IJzeren discipline 
Zijn enorme drive om altijd tot het uiterste te gaan, vraagt veel van het jonge zwemtalent. Om 6 uur gaat zijn wekker. Daarna fiets hij ruim 8 kilometer naar het Pieter van den Hoogenband zwemstadion, waar hij om half 8 de warming-up begint. Van 8 tot 10 uur ligt hij in het water, daarna fietst hij naar school, waar hij tot ongeveer 14 uur lessen volgt. “Ik doe mijn best om op school zoveel mogelijk af te krijgen, maar de grote focus ligt op het zwemmen. Ook ’s avonds train ik nog twee uur. Rond 19 uur fiets ik naar huis, waar ik zoveel mogelijk tijd met mijn familie doorbreng. Ik heb een vol programma, maar omdat mijn school, het Sint-Joriscollege, zo flexibel is, is het goed te combineren. Het scheelt dat ik enorm gestructureerd ben. ’s Avonds leg ik alles al klaar voor de dag erna, zodat ik daar ’s ochtends vroeg niet meer over na hoef te denken.” 

Geloof in het proces 
Mist hij niet het leven van een ‘normale’ 17-jarige, met in de weekenden een feestje of een biertje op Stratumseind? “Eerst wel hoor, toen vond ik het wel eens lastig om steeds maar nee te moeten zeggen als mijn vrienden iets leuks gingen doen. Maar ik heb de knop kunnen omzetten. Ik heb gewoon andere goals in mijn leven. Ik geloof in het proces, en dat ik daar vroeg voor naar bed moet en hard voor moet trainen, so be it.” 

Namens Nederland naar de Olympische Spelen 
Tiago’s grootste droom is om tijdens de Spelen in Los Angeles voor Nederland te mogen uitkomen. “Ik zou het een grote eer vinden om voor Nederland te mogen zwemmen. Dit land heeft me zoveel gebracht! Natuurlijk mis ik Brazilië, en dan vooral mijn vrienden, het mooie weer en de fijne stranden. Maar ik ben ervan overtuigd dat ik daar nooit zo ver was gekomen als nu in Eindhoven. De mensen die ik heb ontmoet, de dingen die ik op mijn jonge leeftijd al mee heb mogen meemaken, daar ben ik super dankbaar voor. Vanwege de kansen die ik hier heb gekregen, zou ik voor geen ander land willen uitkomen dan voor Nederland.”  

Tiago Paul Raats 9832 4
Tiago Paul Raats 9903
Tiago Paul Raats 9894
Tiago Paul Raats 9869
Tiago Paul Raats 9901
“Vanwege de kansen die ik hier heb gekregen, zou ik voor geen ander land willen uitkomen dan voor Nederland.”

De voor- en nadelen van Nederland 
Het allerfijnst aan Nederland vindt Tiago de vrijheid om overal zelf naar toe te kunnen. “In Rio was ik altijd afhankelijk van mijn ouders. Fietsen is niet echt veilig daar, dus ze moesten me altijd met de auto naar school en het zwembad brengen. Hier kan ik gaan en staan waar ik wil, dat is een groot voorrecht.” Waar hij het meest aan moest wennen, is het geijkte broodje Hollandse kaas tussen de middag. “In Brazilië lunchen ze ’s middags warm. Iets met pasta of rijst is heel normaal. Mijn ouders doen dat nog steeds, maar ben ik met mijn vrienden of op trainingsstage, dan is het toch al snel een broodje. Eerst gaf me dat niet het verzadigde gevoel van een bord pasta, maar inmiddels ben ik er wel aan gewend.” 

Roadtrip door Europa 
Voor de komende zomer heeft het gezin Fonseca Gomes een bijzondere reis gepland: een roadtrip door Europa. "Ik vind het geweldig dat mijn ouders nu ook wat meer van Europa kunnen zien. Vanuit Nederland staat de deur naar andere Europese landen wagenwijd open. Ik heb voor de zwemsport dan ook al behoorlijk wat gereisd; mijn ouders niet. Ik kijk er enorm naar uit dat we nu met zijn vijven Europa kunnen gaan ontdekken. Welke landen we precies gaan bezoeken, weet ik nog niet. Dat laat ik aan mijn ouders. Maar Frankrijk, Italië en Zwitserland zijn sowieso al ter sprake gekomen. Geweldig toch, dat we dit nu als kunnen gaan ervaren?”